UZALEŻNIENIE SPOWODOWANE UŻYWANIEM ALKOHOLU

Alkohol jest najpopularniejszym, najczęściej stosowanym i najlepiej znanym środkiem odurzającym wpływającym na psychikę człowieka oraz na jego funkcjonowanie. Umiarkowane i okazjonalne picie alkoholu spotyka się z akceptacją otoczenia, ponieważ jest to trunek pity na całym świecie i towarzyszy nam w różnych ważnych okolicznościach. Znane są również skutki jego nadużywania, które prowadzą do chronicznej choroby, zwanej uzależnieniem. Nie wszyscy jednak zdają sobie sprawę z charakteru tego uzależnienia, które przychodzi podstępnie i rozwija się w momencie, kiedy nie mamy o nim pojęcia. Zazwyczaj za późno dowiadujemy się o jego obecności. Uświadamiamy sobie wtedy, kiedy już bardzo trudno wyjść z sideł nałogu. Sam proces choroby podzielony jest na etapy. Na każdym z nich towarzyszy nam coraz większa destrukcja oraz pogorszenie stanu zdrowia.

Uzależnienie to choroba nieuleczalna, przewlekła i stale postępująca, potencjalnie śmiertelna. Powoduje szereg groźnych dla zdrowia i życia powikłań. Schorzenie znane ludzkości od tysięcy lat, mające podłoże w czynnikach biologicznych, np. genetycznych, psychologicznych, socjalnych i środowiskowych. 

 Według obecnie obowiązującej X edycji Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób, Urazów i Przyczyn Zgonów (ICD 10)  Zespół uzależnienia od alkoholu należy definiować jako wystąpienie przynajmniej trzech z następujących objawów, w okresie przynajmniej jednego miesiąca lub w ciągu roku w kilkukrotnych okresach krótszych niż miesiąc.

1. Silne pragnienie lub poczucie przymusu picia („głód alkoholowy”).
2. Upośledzenie zdolności kontrolowania zachowań związanych z piciem (upośledzenie zdolności powstrzymywania się od picia, trudności w zakończeniu picia, trudności w ograniczaniu ilości wypijanego alkoholu).
3. Fizjologiczne objawy zespołu abstynencyjnego w sytuacji ograniczenia lub przerywania picia (drżenie, nadciśnienie tętnicze, nudności, wymioty, biegunka, bezsenność, niepokój, w krańcowej postaci majaczenie drżenne) lub używanie alkoholu w celu uwolnienia się od objawów abstynencyjnych.
4. Zmieniona (najczęściej zwiększona) tolerancja alkoholu, potrzeba spożywania zwiększonych dawek dla osiągnięcia oczekiwanego efektu.
5. Koncentracja życia wokół picia kosztem zainteresowań i obowiązków.
6. Uporczywe picie alkoholu mimo oczywistych dowodów występowania szkodliwych następstw picia. 

Osoby uzależnione różnią się od większości pacjentów ponieważ negują fakt własnej choroby, obawiają się rozstania z alkoholem       i aktywnie bronią się przed leczeniem. 

Przyjęcie pacjenta do ośrodka

• pierwsze spotkanie: założenie karty, wywiad, motywacja do leczenia
• kolejne 2 – 3 spotkania diagnostyczne: diagnoza nozologiczna i problemowa
• kolejne kilka spotkań motywacyjnych, przygotowujących do wejścia w spotkania terapeutyczne grupowe w programie podstawowym i pogłębionym
• w trakcie programu terapeutycznego – indywidualne sesje terapeutyczne
• porady medyczne

Program podstawowy terapii uzależnienia od alkoholu w Ośrodku składa się z spotkań grupowych i indywidualnych

• Grupa Podstawowa:  Intensywny program terapii uzależnienia, obejmuje pracę nad rozpoczęciem procesu zmiany, uznaniem własnego uzależnienia i powstrzymywaniem się od picia, rozbrajaniem mechanizmów uzależnienia i zapobieganiem nawrotom picia, zmianą swoich zachowań alkoholowych. Jest możliwość udziału w zajęciach dopołudniowych i popołudniowych. Średnio raz na 1 – 2 tygodnie sesja terapeutyczna indywidualna. W trakcie programu podstawowego przewidziane jest minimum jedno spotkanie wspólne pacjenta z osobą bliską z rodziny. W wyjątkowych, uzasadnionych przypadkach pacjent realizuje program w kontakcie indywidualnym lub uzupełnia w takim kontakcie dodatkowe zajęcia. Zajęcia 2 razy w tygodniu, średnio po 2 godz.

• Grupa Trening Konstruktywnych Zachowań. Po ukończeniu programu podstawowego pacjenci kierowani są kolejno na pozostałe grupy. W trakcie spotkań grupy TKZ pacjenci nabywają umiejętności interpersonalne służących dalszemu zdrowieniu. W głównej mierze dotyczące relacji z innymi osobami, wyrażaniem i przyjmowaniem krytyki, komplementów, radzeniem sobie w sytuacji konfliktów, umiejętności asertywnych, radzeniem sobie z emocji. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu przez 2 godziny.

• Grupie Zapobiegania Nawrotom Picia. Jest to ważny etap pracy terapeutycznej ponieważ istotą tej choroby jest nieustanne zagrożenie nawrotem, wynikające z obecności psychopatologicznych mechanizmów uzależnienia. Strategia pracy nad zapobieganiem nawrotom to przede wszystkim uczenie czynności niezbędnych do uprzedzania zagrożeń i do skutecznej kontroli abstynencji czyli nauka rozpoznawania sygnałów ostrzegawczych, ryzykownych okoliczności, radzenia sobie z wyzwalaczami oraz przygotowywanie własnych sposobów zaradczych. Spotkania odbywają się raz w tygodniu po 2 godz.

Program pogłębiony terapii uzależnień od alkoholu 

• Grupa Radzenia sobie ze stresem. Podczas zajęć pacjenci pracują na d osobistymi trudnościami, dawnymi problemami czy konfliktami. Dzięki pracy grupowej nabywają umiejętności inter- i intrapersonalnych, radzenia sobie z poczuciem wstydu i winy, rozpoznawaniem i wyrażaniem złości w konstruktywny sposób. Budują adekwatny obraz własnej osoby oraz wizję trzeźwego życia. Spotkania raz w tygodniu 2 godz.

• Grupa Trzeźwość.  Jest ostatnia grupa realizowana w ramach programu terapeutycznego. Tematy obejmują tematy tworzenia bliskich i intymnych związków, budowania i rozszerzania sieci wsparcia , odkrywania własnych potrzeb, panowania rozwoju osobistego i duchowego.  Spotkania raz w tygodniu 2 godz.